درآمدی به اندیشه‏های مرلوپونتی

خبرگزاری مهر- گروه دین و اندیشه: کتاب "درآمدی به اندیشه‏های مرلوپونتی" در واقع ترجمه‏ای است از کتاب "Merleau-ponty: a guide for the perpelexed" که انتشارات بین‏المللی کنتینیوم آن را در سال 2006 منتشر کرده است.

این کتاب در قالب مجموعه "راهنمایی برای دشوارها" منتشر شده است. مجموعه‏ای که شامل کتابهای متنوعی است و می‏کوشد زوایای عمده و دشوار اندیشه‏های فیلسوفانی چون هوسرل، لویناس، آدورنو، دلوز، گادامر، ویتگنشتاین، کواین، مرلوپونتی، سارتر و... را بررسی کند.

انتشارات گام نو علاوه بر مرلوپونتی که هم‏اکنون منتشر شده است در حوزه پدیدارشناسی انتشار کتابهای هوسرل، گادامر و هایدگر از این مجموعه را نیز در دستور کار خود دارد. 

کتاب "درآمدی به اندیشه‏های مرلوپونتی" به بررسی دشواریهای اندیشه‏های عمده "موریس مرلوپونتی" می‏پردازد. نویسنده کتاب پروفسور اریک ماتیوز، استاد فلسفه دانشگاه ابردین است که به تازگی بازنشسته شده است.

عمده مطالعات وی بر فیلسوفان فرانسه درقرن بیستم متمرکز بوده است که از جمله آنها می‏توان به برگسون، سارتر و مرلوپونتی اشاره کرد. پیش از این کتاب دیگری از وی با عنوان "فلسفه فرانسه در قرن بیستم" با ترجمه محسن حکیمی در سال 1378 از سوی انتشارات ققنوس منتشر شده است.

مرلوپونتی را می‏توان یکی از فیلسوفان دشوارفهم اما تأثیرگذار فرانسه درقرن بیستم به شمار آورد که در گستره نهضت پدیدارشناسی تأملات بسیاری کرده است تا آنجا که پل ریکور وی را بزرگترین پدیدارشناس فرانسه نامیده است.

کتاب "درآمدی به اندیشه‏های مرلوپونتی" در واقع درآمدی است بر اندیشه‏های مرلوپونتی که به تفسیر آرای وی نیز مبادرت می‏ورزد؛ اندیشه‏هایی دشوارفهم که با کوشش نمی‏توان بر آنها چیره شد. ماتیوز شیوه کار خود را در این کتاب اینگونه توصیف می‏کند: معرفی گام به گام اندیشه‏های مرلوپونتی با ساختاری شبیه نردبان، بدین نحو که خوانندگان به مرور زمان به پله‏های بالاتری صعود خواهند کرد و دریافت بهتری نسبت به زمانی که در پله پایینی بودند به دست خواهند آورد.

وی تأکید می‏کند که بهترین راه خواندن کتاب وی، خواندنی خطی با آغاز از اولین صفحه تا پایان است و نه جهش میان صفحات. ماتیوز در کتاب خود کوشیده است به هسته مرکزی اندیشه مرلوپونتی بپردازد. توجه وی بیش از هر چیز بر آثار تکمیل شده فیلسوف است که عمده‏ترین آنها "ساختار رفتار" و "پدیدارشناسی ادراک" است.

ماتیوز اما درباره "مریی و نامریی" مرلوپونتی که به علت مرگ زودهنگامش اثری ناتمام ماند، به کوتاهی سخن گفته است با این توجیه که "نمی‏دانیم اگر وی زنده بود از این ایده‏ها چگونه سخن می‏گفت".  

اریک ماتیوز کتاب خود را در هشت فصل سامان داده است. نخست به معرفی مرلوپونتی و پدیدارشناسی می‏پردازد و در ادامه در باب ادراک و اصالت عقل و اصالت تجربه و نیز تجسد، ریشه‏های اصالت عینیت، محدودیتهای عینیت‏گرایی و بدن به مثابه سوژه سخن می‏گوید. "رفتار"، "وجود بشری"، "زمان"، "دیگر افراد، جامعه، تاریخ" و "هنر و ادراک" دیگر عناوین این کتابند.